بخش دوم: سال اول جنگ: (31/6/1359 ـ 31/6/1360)

جنگ رسمی و همه جانبه با تهاجم گسترده نيروی هوايی ارتش عراق در 31/6/1359 آغاز شد و سپس نيروی زمينی ارتش عراق از شمال قصرشيرين تا خرمشهر تجاوز سراسری خود را آغاز كرد.

استعداد ارتش عراق

سازمان نيروی زمينی:
– سپاه يكم: شامل 2 لشكر 11 و 7 پياده؛
– سپاه دوم: شامل 5 لشكر 2 و 4 و 8 پياده و 6 و 12 زرهی؛
– سپاه سوم: شامل 5 لشكر 3، 9 و 10 زرهی و 1 و 5 مكانيزه؛
– تيپ‌های مستقل (15 تيپ): شامل، 10 تيپ پياده، 1 تيپ زرهی، 1 تيپ مكانيزه و 3 تيپ نيروی مخصوص.

تجهيزات نيروي زمينی؛
– 3530 تانك و نفربر، 900 قبضه توپ صحرايي.

سازمان نيروي هوايی:
– 9 پايگاه هوايي، 16 اسكادران، 300 فروند هواپيما، 80 فروند هلي‌كوپتر، 900 قبضه توپ ضدهوايي و چند تيپ موشكی زمين به هوا.

سازمان نيروی دريايی:
– 2 پايگاه دريايی بصره و ام‌القصر، 2 ناو تيپ دريايی و يگان‌های پياده ساحلی.

نيروی انسانی:
– نيروی انساني ارتش عراق 232000 تن شامل 202000 پرسنل زمينی، 25000 پرسنل هوايی و پدافند هوايی و 5000 پرسنل دريايی.

آغاز هجوم
تهاجم هوايی
عراق هجوم سراسري خود را در ساعت 14 روز 31/6/1359 با حملات هوايی آغاز كرد و ظرف چند ساعت 19 نقطه مهم، از جمله فرودگاه‌های كشور را مورد هدف قرار داد.

تهاجم زمينی
نيروی زمينی ارتش عراق از سه جبهه به خاك ايران تهاجم كرد:

جبهه جنوبی
– دو لشكر 3 زرهی و 11 پياده به اضافه 2 تيپ نيروی مخصوص از محور شلمچه برای تصرف خرمشهر و آبادان.
– لشكر 5 مكانيزه از محور كوشك با هدف هجوم به اهواز.
– لشكر 9 زرهی از محور چزابه با هدف تصرف بستان و سوسنگرد و پيشروي به سمت اهواز.
– لشكرهای 1 مكانيزه و 10 زرهي به ترتيب از محور فكه و محور عين‌خوش به سمت شوش، دزفول و دهلران.

جبهه ميانی
– لشكر 2 پياده كوهستانی برای تصرف مهران.
– لشكر 12 زرهی براي تصرف سومار و نفت شهر.
– لشكرهای 4 و 8 پياده كوهستانی و لشكر 6 زرهی براي تصرف قصرشيرين، سرپل ذهاب و گيلان غرب.

جبهه شمالي
– لشكر 7 پياده براي تصرف نوسود و ارتفاعات مرزی مريوان.
عراق توان قابل توجهی را براي تأمين اهدافش در خوزستان به كار گرفت. در روز اول جنگ 100% توان مكانيزه و 40% توان زرهی اش را در خوزستان به كار برد و پس از توقف در جبهه ميانی، توان زرهی خود در جبهه جنوبی را به دو برابر افزايش داد و 80% از قدرت زرهی اش را در خوزستان متمركز كرد. ضمن آنكه يك لشكر پياده را برای كمك تيپ‌های نيروی مخصوص راهی جنوب كرد.